Als ondernemer word je soms knettergek van alle vragen die je op je krijgt afgevuurd. Het lijkt soms wel alsof iedereen - niet alleen klanten maar ook vrienden - op jouw hulp rekent terwijl je daar lang niet altijd zin in hebt. Klinkt bekend? En vind je het dan lastig om eerlijk en duidelijk te zijn, zonder meteen 'ruzie' met je klant, medewerker, collega of vriend te krijgen? Dan heb je misschien wel moeite met assertief zijn. Je hebt het gevoel dat je een “eikel” bent als je iemand nee verkoopt. Maar ik heb nieuws voor je. Je bent niet meteen onaardig of egoïstisch als je nee zegt. En het wordt nog mooier. Want aan dat rotgevoel is iets te doen. Door assertiever te worden.
Anticiperen kun je leren
Vaak kom je kort nadat je zo'n moment ervaart achter dat je het beter aan had kunnen pakken. Dit gevoel van 'het achteraf wél te weten' is erg vervelend. Je kunt er namelijk eigenlijk niks mee. Want vervolgens hoop je dat de situatie zich herhaalt, zodat je dan wel op de juiste manier voor jezelf kan opkomen. Maar vaak herhaalt een situatie zich nooit op dezelfde manier, maar doen zich wel vergelijkbare situaties voor. Welnu, je kunt dus leren om te anticiperen in gelijkwaardige situaties.
Duidelijk zijn
Een belangrijke stap in assertiever worden is jezelf ervan bewust worden dat je duidelijk moet zijn. Als je om je 'nee' heen draait, of de boodschap verpakt, dan is het voor de ander ook lastig om de boodschap te begrijpen. Dus stop met verontschuldigingen en uitgebreide toelichtingen. Hoeft niet. Wees duidelijk. 'Ja, ik wil dit.' Of; 'Nee, hier heb ik nu geen tijd voor.' Zo leer je om assertiever te handelen en word je verbaal steeds sterker. Je verdedigt je jezelf en je agenda maar blijft toch correct en beleefd. Dat wordt vaak gerespecteerd.
Weet wat je wil en spreek het uit
Assertief zijn is echter meer dan alleen duidelijk zijn in je antwoorden. Veel mensen laten zich bijvoorbeeld in een conflictsituatie overrompelen. Vaak omdat ze onder de indruk zijn van de verbale sterkte van een ander. Als je sociaal onzeker bent of last hebt van een gebrek aan zelfvertrouwen loop je de kans om je door anderen te laten verdringen. Je voelt je 'overruled' en kruipt in je schulp. En de 'overwinning' is voor de ander, of je nu in je recht stond of niet.
Bang voor conflict
Assertief zijn is gedrag en dat is in principe dus aan te leren. Maar hier kleven nog wel wat uitdagingen aan. Weten wat je echt wilt is voor sommige mensen al heel lastig maar om die wens dan ook nog eens echt uit te spreken is soms een hele grote uitdaging. Bijvoorbeeld omdat je heel erg bezig bent met hoe die ander zich erbij zou kunnen voelen en hoe dit kan leiden tot een conflict. En veel mensen vermijden het liefst conflicten, ondanks dat ze zichzelf daarmee te kort doen. En juist hierdoor ontstaat vaak het rotgevoel.
Wat levert assertiviteit je op?
Als je assertiever bent, ben je beter in staat om je grenzen aan te geven, te beschermen en te bewaken. Positief effect hiervan is dat je steeds meer gaat doen wat je echt graag doet, in plaats van dat je doet waarvan je denkt dat er van je verwacht wordt. En voor de mensen om je heen is dat ook fijn. Want in plaats van onduidelijkheid weten ze nu precies waar ze bij je aan toe zijn. Kortom, een win win situatie voor iedereen!
Het is natuurlijk een open deur als je erover nadenkt, maar een assertievere houding helpt je dus indirect voorkomen dat je op termijn last krijgt van vermoeidheid, stress of burn-outklachten. En ik zie je nu denken; 'Maar Jip, dat klinkt allemaal wel heel erg logisch, maar hoe zou jij mij nu kunnen helpen?'
Welnu, in coaching gesprekken zou ik je bijvoorbeeld de volgende dingen kunnen leren;
- Niet weglopen van moeilijke gesprekken maar ze aan gaan
- Leren om je gevoelens te verwoorden en uiten
- Je omgang met anderen verbeteren en open te zijn
- Een conflictsituatie niet persoonlijk te nemen
- Beter je eigen grenzen te bewaken en leren om nee te zeggen
- Om nee te zeggen zonder schuldgevoel
- Leren hoe je overkomt en wat je onduidelijke gedrag teweegbrengt
- Leren wat voor jezelf op te komen en wat je dit zou opleveren
- Meer open zijn en jezelf op een ontspannen manier uiten
- Leren om je mening op een correcte manier te geven, aan medewerkers, klanten of je leidinggevenden
- Makkelijker leren omgaan met conflicten en kritiek
- Makkelijker feedback geven en krijgen
Herken je in het bovenstaande verhaal en wil je hier echt mee aan de slag? Neem dan gerust, helemaal vrijblijvend, contact met me op. Of met een andere coach.
Jip Rietbergen
Life & Business coach.
06-23 23 98 22